Để đi vào biến cố quan trọng Kỉ Niệm 100 Năm Thành Lập Tỉnh Dòng Chúa Thánh Thần, chúng ta cùng nhau nhìn lại lịch sử thành lập Tỉnh Dòng Chúa Thánh Thần.
Năm 1841, Chân phước Dominic Barberi đã thành lập cộng đoàn Dòng Thương Khó Chúa Giêsu đầu tiên bên ngoài nước Ý (tại Ere ở Bỉ). Đây là bước đệm để hạt giống Thương Khó đến với đất nước Anh, một đất nước mà cha tổ phụ - Thánh Phaolô Thánh Giá luôn mơ ước mang ơn gọi Thương Khó tới.
Tháng 9 năm 1842, Chân phước Dominic Barberi đã chính thức thiết lập cộng đoàn Thương Khó tại Anh. Từ đó, Hội Dòng phát triển và lớn mạnh ở Anh và sau đó lan rộng ra một số nước xung quanh, trong đó có Ireland. Lúc này, Tỉnh Dòng Thánh Giuse của Dòng Thương Khó Chúa Giêsu được thành lập với hai quốc gia: Anh và Ireland.
Ngày 24/06/1843, trước lời mời của Tổng Giám Mục Sydney, John Bede Polding, một nhóm nhỏ gồm bốn linh mục Thương Khó trong đó có ba người Ý và một người Thụy Sĩ đã đặt chân tới đảo Stradbroke của Úc (ngày nay thuộc tiểu bang Queensland) để bắt đầu sứ mạng truyền giáo đầu tiên đối với những người thổ dân bản địa. Các ngài là:
o Cha Raymund Vacarri 41 tuổi (trưởng đoàn truyền giáo) (người Ý)
o Cha Luigi Pesciaroli 34 tuổi (người Ý)
o Cha Maurice Lencioni 28 tuổi (người Ý)
o Cha Joseph Snell người Thụy Sĩ và là người duy nhất biết nói tiếng Anh
o Sau đó, có thêm cha Peter Magganotti, người Ý cũng tới Úc để thi hành sứ vụ.
Mặc dù nhóm truyền giáo này chỉ hiện diện tại Úc trong ba năm, nhưng các ngài cũng đã nỗ lực và rất dũng cảm trong sứ mạng truyền bá Phúc Âm hóa. Tuy nhiên, trước những khó khan:
o Họ không thể giao tiếp với người thổ dân
o Điều kiện sống quá khắc nghiệt, không đủ lương thực và nhu yếu phẩm
o Những khoản chi phí truyền giáo họ không thể chi trả
o Vấn đề liên lạc giữa Roma (Tòa Thánh và Hội Dòng Trung Ương) diễn ra chậm trễ
Những vấn đề nội bộ của Hội Dòng và Giám Mục địa phương (cha Raymund Vacarri trình bày với Đức Giám Mục Polding rằng ngài đã được bổ nhiệm của tòa thánh Vatican về “Quyền hạn Truyền giáo”, điều này cho phép ngài các quyền lợi bình đẳng với một Giám Mục trên một số vùng lãnh thổ nhất định)
Cho nên sứ mạng truyền giáo Dòng Thương Khó Chúa Giêsu tại Úc của bốn nhà truyền giáo sớm phải dừng lại vào ngày 20/07/1846.
Sau hơn 40 năm, ngày 21/11/1887, một lần nữa từ lời mời của Tổng Giám Mục Sydney, Patrick Francis Moran, một nhóm các linh mục Thương Khó khác đến từ Tỉnh Dòng Thánh Giuse đã trở lại Úc để xây dựng cộng đoàn. Họ là bốn linh mục, tu sĩ người Ireland:
o Cha Alphonsus O’Neill 57 tuổi (người Ailen) (trưởng đoàn truyền giáo)
o Cha Colman Nunan 27 tuổi (người Ailen)
o Cha Patrick Fagan 27 tuổi (người Ailen)
o Thầy Lawrence Carr 53 tuổi (người Ailen)
o Cha Marcellus Wright (người Anh)
o Sau đó hai linh mục người Anh cũng được gởi đến Úc là cha Clement Cain và cha Joseph Cassidy.
Đầu tiên, họ định cư ở Marrickville, Sydney, tiếp đến là Goulburn và sau đó là Adelaide. Giai đoạn này với ảnh hưởng từ làn sóng truyền giáo mạnh mẽ từ Anh Quốc tới Úc, cộng với Hội Dòng Thương Khó Chúa Giêsu đã phát triển ổn định, nên đã có nhiều người Úc đầu tiên gia nhập Hội Dòng.
Từ những năm 1890, Dòng Thương Khó Chúa Giêsu ở Úc đã có rất nhiều người gia nhập và sứ vụ của Hội Dòng không chỉ dừng lại ở mục vụ giáo xứ, nhưng còn phát triển mạnh mẽ ở nhiều khía cạnh, đặc biệt là giúp tĩnh tâm ở các thành phố, thị trấn, vùng quê hẻo lánh ở Úc.
Năm 1891, Úc có hai tu sĩ Thương Khó đầu tiên tuyên khấn:
• Thầy Leonard Brereton
• Thầy Julian Byrne (thầy chọn bậc tu huynh)
Vào năm 1922, khi số lượng thành viên của cộng đoàn ở Úc tăng lên, Bề trên Tổng quyền từ Rôma đã đến thăm Úc và xin Thánh Bộ Các Dòng Tu tách Úc ra khỏi Tỉnh Dòng Thánh Giuse của Anh, Ireland và Úc và thành lập một Tỉnh Dòng riêng biệt và thánh hiến cho Chúa Thánh Thần với tên gọi Tỉnh Dòng Chúa Thánh Thần.
Cụ thể, ngày 11/07/1922, đáp ứng yêu cầu của Cha Silvio di Vezza, Bề trên Tổng quyền của Dòng Thương Khó Chúa Giêsu, Thánh Bộ Truyền Giáo ở Rôma đã chấp thuận việc thành lập Tỉnh Dòng Chúa Thánh Thần với ba cộng đoàn và 26 linh mục, tu sĩ Thương Khó.
Tháng 10/1922, cha Bertrand Mangan được bổ nhiệm làm Giám Tỉnh đầu tiên. Tháng 12/1922, Tỉnh Dòng Chúa Thánh Thần được tách ra từ Tỉnh Dòng Thánh Giuse chính thức có hiệu lực.
Tất cả các cộng đoàn của Dòng Thương Khó Chúa Giêsu được thành lập tại Sydney, Adelaide, Goulburn và New South Wales đều thực hành nghiêm ngặt Luật Dòng trong đời sống tu trì. Mỗi ngày, các tu sĩ thức dậy lúc 2 giờ sáng để cầu nguyện và đọc Kinh Sách. Họ giữ tất cả các giờ phụng vụ khác trong ngày. Các tu sĩ Thương Khó chỉ được phép nói chuyện trong thời gian giải trí ngắn sau bữa ăn. Ngoài ra, các tu sĩ phải giữ các giờ cầu nguyện cá nhân và thực hành đền tội. Đồng thời, tu sĩ Thương Khó đòi hỏi phải dành ít nhất một giờ để chiêm ngắm món quà của Thiên Chúa dành cho con người qua cuộc Thương Khó của Chúa Giêsu.
Sau thời kì Thế Chiến Thứ Hai, ơn gọi Thương Khó ở Úc Châu gia tăng rất nhiều. Lúc này, Tỉnh Dòng đã thiết lập các cộng đoàn mới, các giáo xứ mới và đặc biệt là mang ơn gọi Thương Khó tới Papua New Guinea (PNG). Cụ thể, năm 1955, Úc mở rộng sứ vụ qua PNG. Bốn nhà truyền giáo Thương Khó đầu tiên qua PNG là:
• Hilary O’Donnell
• Gregory Kirby
• Anselm Turner
• Ignatius Willy
Do những khó khăn trong việc đào tạo, mục vụ và thiết lập cộng đoàn, cho nên mãi tới tháng 02/2007, trong một tu nghị Tỉnh Dòng, vùng truyền giáo PNG mới chính thức trực thuộc Tỉnh Dòng Chúa Thánh Thần.
Trở lại với những năm 1960, Tỉnh Dòng Thánh Giuse thiết lập một cộng đoàn tại Hamilton, ở New Zealand. Tuy nhiên, các tu sĩ Thương Khó theo hệ giáo sĩ được chuyển qua Úc để đào tạo.
Năm 1966, vì tình hình các tu sĩ Dòng Thương Khó Chúa Giêsu ở Anh quốc không gửi nhân sự đến New Zealand được, nên cha Bề trên Tổng Quyền đã sát nhập New Zealand vào Tỉnh Dòng Chúa Thánh Thần.
Lúc này, Tỉnh Dòng đã có các cộng đoàn ở:
• Brisbane
• Sydney
• Templestowe
• Geelong
• Hobart
• Adelaide
• New Zealand
• Papua New Guine.
Tháng 10/2005, Bề trên Tổng quyền Dòng Thương Khó Chúa Giêsu Ottaviano D'Egidio đã gởi bài sai cho ba nhà truyền giáo đến Việt Nam. Một trong ba nhà truyền giáo ngoại quốc tới Việt Nam thiết lập Dòng Thương Khó Chúa Giêsu có cha Jefferies John Foale, một linh mục người Úc thuộc Tỉnh Dòng Chúa Thánh Thần.
Vào năm 2015, Bề trên Tổng quyền nhận thấy sự cần thiết phải liên kết Việt Nam với một Tỉnh Dòng trong khu vực để hỗ trợ những thách thức trong việc xây dựng một cộng đoàn đang phát triển trở nên vững mạnh hơn. Vì thế, điểm truyền giáo Việt Nam đã sát nhập vào Tỉnh Dòng Chúa Thánh Thần có trụ sở tại Sydney, Australia.
Ngày 28/03/2015, điểm truyền giáo Việt Nam cũng sát nhập vào Tỉnh Dòng Chúa Thánh Thần. Như vậy, cho tới nay, Tỉnh Dòng Chúa Thánh Thần gồm bốn quốc gia: Úc, New Zealand, Papua New Guinea và Việt Nam.
Năm Thánh sẽ bắt đầu vào ngày 11 tháng 07, ngày tròn một trăm năm sắc lệnh của Thánh Bộ Truyền Giáo đã chấp thuận việc thành lập Tỉnh Dòng Chúa Thánh Thần và kết thúc vào ngày 16 tháng 12, ngày Tỉnh Dòng Chúa Thánh Thần tách ra từ Tỉnh Dòng Thánh Giuse chính thức có hiệu lực.
